ادب غذا خوردنبرای استفاده از طعام و نشستن بر سر سفره در روایات آداب و شرایطی ذکر نموده‌اند، مردم علاوه بر رعایت این آداب وظیفه دارند آنها را به‌فرزندان خود نیز آموزش دهند، زیرا هرکس در قبال تربیت فرزند خود مسئول بوده و باید آداب اجتماعی، آداب معاشرت و ... را که توصیه اسلام است، به‌کودکان خود آموزش دهند و به‌صورت صحیح فرزند خود را تربیت نمایند. ۱ - آداب غذا خوردناولین غریزه‌ای که در وجود کودک بروز می‌کند، میل به غذا و طعام است. برای استفاده از آب و غذا، در کتب اخلاقی و فقهی، آداب و شرایطی ذکر نموده‌اند، مثل غذا خوردن با دست راست، گفتن «بسم الله» برای هر لقمه، دست نزدن به غذایی که مربوط به‌دیگران است، نخوردن غذا با سرعت، جویدن غذا به‌طور کامل، منع از پُرخوری و... ۲ - توصیه‌های روایی آدابامیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) می‌فرماید: در هنگام خوردن طعام، بسم الله بگویید. هم‌چنین پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌فرماید: هرگاه طعام حاضر شود چهار هزار ملک در اطراف آن جمع می‌شوند و اگر کسی که می‌خواهد از آن استفاده کند بسم الله بگوید، ملائکه در حق او دعا می‌کند و از خداوند درخواست می‌نمایند طعام او را مبارک گرداند و شیطان از او دور شود. در روایت دیگری، آن حضرت می‌فرماید: اگر مردی، خانواده و فرزندان خود را بر سر سفره برای خوردن طعام جمع کند، خودش در ابتدا بسم الله بگوید و دستور دهد آنها هم چنین کنند و در آخر غذا، حمد و ثنای الهی گویند تا سفره برچیده شود، خداوند آنها را می‌آمرزد. هم‌چنین امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) خطاب به فرزندش امام مجتبی (علیه‌السّلام) می‌فرماید: آیا دوست‌داری در غذا‌خوردن آدابی به تو بیاموزم که اگر رعایت کنی بی‌نیاز از پزشک و دارو شوی؟ جواب داد: آری یا امیرالمؤمنین. فرمودند: ـ تا گرسنه نشده‌ای بر سر سفره غذا منشین. ـ هنوز به غذا میل‌داری، دست از غذا خوردن بکش. ـ جویدن غذا را کامل کن. ـ قبل از خوابیدن، قضای‌حاجت نما. «قالَ: لا تَجلِس عَلَی الطَّعَامِ اِلاَّ وَ اَنتَ جَائِعٌ، وَ لا تَقُم عَنِ الطَّعَامِ اِلاَّ وَ اَنتَ تَشتَهِیهِ، وَجَوَّدِ المَضغَ وَ اِذا نِمتَ فَاَعرِض نَفسَکَ عَلَی الخَلاءِ». ۳ - پانویس۴ - منبعانصاری، قدرت‌الله، احکام و حقوق کودکان در اسلام، ج۱، ص۵۷۲-۵۷۳، برگرفته از بخش «گفتار سوّم:تربیت کودکان نسبت به آداب ضروری»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۱۱/۸. |